24/4/2008
Η Aρχαία Δωδώνη υπήρξε λατρευτικό κέντρο του Δία και της Διώνης. Υπήρξε, επίσης, γνωστό μαντείο του αρχαίου ελληνικού κόσμου. Προσδιορίζεται γεωγραφικά σε απόσταση περίπου 2 χλμ. από τον οικισμό της Δωδώνης και κείται σε κλειστή, επιμήκη κοιλάδα, στους πρόποδες του όρους Τόμαρος, σε υψόμετρο 600 μ.
============================================================================
Ancient Dodona was a religious center dedicated to Zeus and Dione. It was also a famous oracle in the ancient Greek world. Geographically, it is located approximately 2 km from the village of Dodona, nestled in a closed, elongated valley at the foothills of Mount Tomaros, at an altitude of 600 meters.
Η Δωδώνη ως αρχαιολογική θέση σύμφωνα με τις αρχαιολογικές μαρτυρίες φέρεται να είναι ενεργή ήδη από την εποχή του Χαλκού, επικεντρωμένη στη λατρεία της Γαίας ή άλλης θηλυκής γονιμικής θεότητας. Η λατρεία του Δία εισήχθη στη Δωδώνη αργότερα από τους Σελλούς, για να εξελιχθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα σε κυρίαρχη λατρεία.Υπάρχουν πολλές αναφορές για την ονομασία του ιστορικού ονόματος Δωδώνη, Μερικοί πιστεύουν πως έρχεται απο τον Δία κύρια λατρεία του μαντείου, άλλοι απο την Δώδωνα νύμφη και άλλοι απο το ρήμα "Δωδώ" που σημαίνει μπουμπουνητό και άλλοι απο το ρήμα Δίδωμι, που σημαίνει πλούσια η εύφορη επειδή η πεδιάδα ήταν γεμάτη καρπούς και έδινε στον κόσμο.
=============================================================================
According to archaeological evidence, Dodona as an archaeological site is believed to have been active since the Bronze Age, initially focused on the worship of Gaia or another female fertility deity. The worship of Zeus was introduced later by the Selloi and quickly became the dominant cult. There are many theories regarding the origin of the historical name "Dodona." Some believe it derives from Zeus, the main deity of the oracle, others from the nymph Dodona, while some suggest it comes from the verb "Dodó," meaning thunder, or from the verb "Dídōmi," meaning rich or fertile, due to the valley being abundant with crops and providing sustenance to the people.
Οι πρώτες μαρτυρίες για την ύπαρξη του μαντείου της Δωδώνης ως λατρευτικού χώρου τοποθετείται περί το 2600 π.Χ.. Είναι το αρχαιότερο μαντείο που συναντάται στον Ελλαδικό χώρο. Ο Ηρόδοτος αναφέρει δύο μύθους για την ίδρυση του μαντείου, έναν ότι οι Φοίνηκες άρπαξαν δύο γυναίκες από τη Θήβα, και πούλησαν μία στη Λιβύη και μία στη Θήβα, και εκείνες ίδρυσαν τα αντίστοιχα μαντεία στο Ναό του Δία και στη Δωδώνη. Ο άλλος, ότι ότι από τη Θήβα της Αιγύπτου πέταξαν δυο περιστέρια: το ένα προσγειώθηκε στη Λιβύη, όπου χτίστηκε ο ναός του Άμμωνα Δία, και το δεύτερο ήρθε στη Δωδώνη, όπου ιδρύθηκε το μαντείο. Τη δεύτερη ιστορία αναφέρει ότι του την είπαν οι τρεις ιέρειες του μαντείου της Δωδώνης, τα ονόματα των οποίων ήταν Προμένεια που ήταν η μεγαλύτερη, Τιμαρέτη η επόμενη, και Νικάνδρη η νεότερη. Από την παραπάνω ιστορία, καθώς το περιστέρι ονομάζεται πελιάς(πλυθ. πελιαί), οι ιέρειες ονομαζόταν πελειάδες ή πελιάδες(Αρχαία ελληνικά: πέλειαι, πελείαι, πέλιαι). O Στράβωνας θεωρεί ότι το όνομα πέλειαι προέρχεται από τη γλώσσα των Mολοσσών και Θεσπρωτών, οι οποίοι ονομάζουν πελείους τους γέροντες και πελείας τις γραίες.
==============================================================================
The earliest evidence for the existence of the Dodona oracle as a religious site dates back to around 2600 BC, making it the oldest oracle in the Greek world. Herodotus mentions two myths about the foundation of the oracle. One states that the Phoenicians abducted two women from Thebes, selling one in Libya and the other in Thebes, and that these women established the respective oracles at the Temple of Zeus and in Dodona. The other myth tells that two doves were sent from Thebes in Egypt: one landed in Libya, where the Temple of Ammon Zeus was built, and the other came to Dodona, where the oracle was founded. The second story was told to Herodotus by the three priestesses of the Dodona oracle, whose names were Promeneia, the eldest; Timarete, the next; and Nicanthri, the youngest. From this myth, as the dove is called pelias (plural peliai), the priestesses were known as peleades or pelaiades (Ancient Greek: πέλειαι, πελείαι, πέλιαι). Strabo believed that the name peleai came from the language of the Molossians and Thesprotians, who referred to the elderly as peleious and to old women as pelias.
Το μαντείο στην αρχή ήταν υπαίθριο, με μια οξιά (ιερή φηγός), που γύρω είχε έναν περίβολο από χάλκινους λέβητες πάνω σε τρίποδες, οι οποίοι με τους ήχους που έκαναν όταν χτυπούσαν μεταξύ τους αλλά και σε συνδυασμό με το θρόισμα των φύλλων του δέντρου και άλλους ήχους (περιστέρια, πηγή κτλ.) έδιναν τους χρησμούς, τούς οποίους ερμήνευαν οι ιερείς και οι ιέρειες. Σύμφωνα με μια νέα ερμηνεία, ο μαντικός ήχος προερχόταν από χάλκινα αντικείμενα παρόμοια με τα κινέζικα wind chimes που κρεμόντουσαν στην οξιά και ηχούσαν με το φύσημα του ανέμου. Οι ιερείς Ελλοί δεν έπλεναν ποτέ τα πόδια τους και σέρνονταν στο χώμα για να έχουν επαφή με τη γη. Στις ρίζες της οξιάς, στην αρχή πιστευόταν ότι κατοικούσε η Γαία, αλλά με το Δωδεκάθεο αντικαταστάθηκε από το Δία και τη γυναίκα του Διώνη. Λεγόταν και Νάιος Δίας από το αρχαιοελληνικό «ναίω»=κατοικώ, γι’ αυτό και οι αγώνες που διεξάγονταν προς τιμή του κάθε 4 χρόνια στο κοντινό στάδιο λέγονταν Νάια.
============================================================================
The oracle was initially outdoors, with a beech tree(sacred oak) surrounded by a precinct of bronze cauldrons placed on tripods. The sounds made when the cauldrons clinked together, combined with the rustling of the tree’s leaves and other sounds (such as doves and the nearby spring), provided the oracles. These sounds were interpreted by the priests and priestesses. According to a new interpretation, the prophetic sound came from bronze objects similar to Chinese wind chimes, which hung from the oak and chimed with the wind. The priests, known as the Selloi, never washed their feet and would crawl on the ground to maintain contact with the earth. Initially, it was believed that Gaia resided at the roots of the oak, but with the establishment of the Twelve Olympian Gods, she was replaced by Zeus and his wife, Dione. Zeus was also known as Naios Zeus, derived from the ancient Greek word "naió" meaning "to dwell," which is why the games held in his honor every four years at the nearby stadium were called the Nemean Games(Náia).
Στο τέλος του 5ου αιώνα χτίστηκε ένας μικρός ναός, όπου φυλάγονταν τα αφιερώματα των προσκυνητών. Οι προσκυνητές έδιναν την ερώτησή τους γραμμένη σε ένα έλασμα(φύλλο μαλακού μετάλλου - μολύβδου), αλλά η απάντηση συνήθως τους δίνονταν προφορικά. Στα μέσα του 4ου αι. π.Χ., ο περίβολος με τους λέβητες αντικαταστάθηκε από έναν πιο ευρύχωρο χαμηλό πέτρινο περίβολο. Εφόσον εκεί κατοικούσε ο Δίας και το σύνολο έμοιαζε με σπίτι, ο χώρος ονομάστηκε Ιερά οικία.Στα χρόνια του Πύρρου(312-272 π.Χ.) χτίζονται στοές γύρω – γύρω, εκτός από την πλευρά της φηγού. Στο ναό και στις στοές φυλάγονταν τα αφιερώματα των πιστών. Εκείνη την εποχή χτίζονται και πολλά άλλα κτίρια: βουλευτήριο, πρυτανείο, θέατρο κτλ. και η Δωδώνη γίνεται για ένα διάστημα πρωτεύουσα των Ηπειρωτών.Μετά το θάνατο του Πύρρου και το γκρέμισμα του ιερού από τους Αιτωλούς το 219 π.Χ., επιδιορθώθηκε από το βασιλιά της Μακεδονίας Φίλιππο Ε' και επεκτάθηκε αποκτώντας και άλλους χώρους, κολώνες κτλ. Τότε πήρε και την τελική του μορφή, ενώ κατά τον Παυσανία, η φηγός υπήρχε ακόμη.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
At the end of the 5th century BC, a small temple was built to house the offerings of the pilgrims. The pilgrims would write their questions on a sheet of soft metal (usually lead), but the answers were usually given orally. In the mid-4th century BC, the precinct with the cauldrons was replaced by a more spacious, low stone enclosure. Since this was the dwelling place of Zeus and the entire structure resembled a home, the space was called the "Sacred House." During the reign of Pyrrhus (312–272 BC), porticos were built around the site, except on the side of the oak. The temple and porticos housed the offerings of the faithful. During that time, many other buildings were constructed: a council house, a prytaneion, a theater, etc., and Dodona became for a time the capital of the Epirots. After the death of Pyrrhus and the destruction of the sanctuary by the Aetolians in 219 BC, it was repaired by Philip V of Macedon and expanded with new areas, columns, and more. It then took its final form, and according to Pausanias, the oak tree still stood at that time.
Το 167 π.Χ., το ιερό, όπως και άλλες 70 ηπειρωτικές πόλεις, καταστράφηκε από τους Ρωμαίους με επικεφαλής τον Αιμίλιο Παύλο, αλλά ανοικοδομήθηκε πάλι από τον Αύγουστο μόλις το 31, μετά τη νίκη του στο Άκτιο, ο οποίος και μετέτρεψε και το θέατρο σε αρένα. Από τότε όμως δεν άκμασε ξανά. Ένας από τους τελευταίους χρησμούς σε επίσημο πρόσωπο ήταν αυτός που ζητήθηκε από τον Ιουλιανό τον Παραβάτη για την εκστρατεία του κατά των Πάρθων το 362. Στα βυζαντινά χρόνια, κατά τη βασιλεία του Θεοδόσιου Α' το 391, κάποιος έκοψε το ιερό δέντρο και το ιερό εγκαταλείφθηκε, ενώ πάνω στα ερείπιά του χτίστηκε χριστιανική εκκλησία. Οι τελευταίες μαρτυρίες χρονολογούνται από τον 6ο αιώνα, όταν επιδρομές βαρβάρων ερήμωσαν την περιοχή και με τον καιρό η λάσπη από τις πλαγιές του Τόμαρου σκέπασε τα πάντα. Το θέατρο καταστράφηκε και επισκευάστηκε δυο φορές. Την πρώτη φορά το κατέστρεψαν οι Αιτωλοί με τον βασιλιά Δωρίμαχο το 219 π.Χ., αλλά την επόμενη χρονιά ο βασιλιάς Φίλιππος Ε' της Μακεδονίας άρχισε τις επισκευές. Το 167 π.Χ., ο Ρωμαίος στρατηγός Αιμίλιος Παύλος το κατέστρεψε ξανά ώσπου το 31 π.Χ. το επισκεύασε πάλι ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας Οκταβιανός Αύγουστος για να χρησιμοποιηθεί ως αρένα για θηριομαχίες από τους Ρωμαίους. Ο τοίχος που υπάρχει μπροστά από τα πρώτα καθίσματα χτίστηκε αυτή την εποχή για την προστασία των θεατών από τα θηρία.
=============================================================================
In 167 BC, the sanctuary, along with 70 other cities in Epirus, was destroyed by the Romans under the command of Aemilius Paulus. However, it was rebuilt by Augustus in 31 BC, after his victory at the Battle of Actium, who also converted the theater into an arena. From that point, however, it never flourished again. One of the last oracles given to an official figure was requested by Julian the Apostate for his campaign against the Parthians in 362 AD. During the Byzantine era, in the reign of Theodosius I in 391 AD, someone cut down the sacred tree, and the sanctuary was abandoned, with a Christian church being built on its ruins. The last records date back to the 6th century when barbarian invasions devastated the area, and over time, the mud from the slopes of Tomaros covered everything. The theater was destroyed and repaired twice. The first time, it was destroyed by the Aetolians under King Dorimachus in 219 BC, but the following year, King Philip V of Macedonia began repairs. In 167 BC, the Roman general Aemilius Paulus destroyed it again, until it was repaired in 31 BC by the Roman Emperor Augustus to be used as an arena for gladiator fights by the Romans. The wall in front of the first seats was built during this time to protect the spectators from the beasts.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου