Άνω Ιωνικό, Ξάνθη (Ano Ioniko, Xanthi).

22-7-2018

Βρίσκεται στη Δημοτική Ενότητα Σταυρούπολης του Δήμου Ξάνθης, στα νότια της οροσειράς της Δυτικής Ροδόπης, κοντά στα σύνορα με τη Δράμα και Καβάλα. Απέχει περίπου 38 χλμ Δυτικά–Βορειοδυτικά από την Ξάνθη και 55 χλμ Ανατολικά–Βορειοανατολικά από τη Δράμα. Το υψόμετρό του είναι στα 232 μ. Πριν το 1930 λεγόταν Χουσεϊν-Κιόι, που σημαίνει το “χωριό του Χουσείν” επί Τουρκοκρατίας. Άνηκε από το 1878 ως το 1912 στο Bιλαέτι Aδριανούπολης, στο Σαντζάκι Γκιουμουλτζίνας (Kομοτηνής), και στον Kαζά Ξάνθης. Το 1928 μετονομάστηκε σε Ιωνικόν, απόφαση που υποβλήθηκε μετά την απελευθέρωση της Θράκης και την αλλαγή του διοικητικού καθεστώτος. Προσφυγικό χωριό που εγκαταστάθηκαν εκεί πρόσφυγες από τη Σμύρνη μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, αναδεικνύοντας την ποντιακή και Μικρασιατική ταυτότητα. Το 2011, το Άνω Ιωνικό είχε περίπου 45 μόνιμους κατοίκους. Σύμφωνα με πρόσφατες μαρτυρίες, σήμερα οι περισσότεροι κάτοικοι είναι ηλικιωμένοι συνταξιούχοι, ενώ πολλοί έφυγαν μετά την πανδημία. Οι κάτοικοι διατηρούν το έθιμο του κεσκέκι την παραμονή της γιορτής του Προφήτη Ηλία, ένα παραδοσιακό πιάτο με καταβολές από τη Μικρά Ασία. Λειτουργεί ο Πολιτιστικός Σύλλογος "Ιώνες", που διοργανώνει εκδηλώσεις ανήμερα του Προφήτη Ηλία (20–21 Ιουλίου) και στις 15 Αυγούστου, αν και πλέον έχει περιορισμένη δραστηριότητα. Στο χωριό βρίσκονται τρεις εκκλησίες: του Προφήτη Ηλία, του Αγίου Γεωργίου (Άνω Ιωνικό) και της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Κάτω Ιωνικό. Περιτριγυρίζεται από πλατάνια, αγριολούλουδα και φυσικό πλούτο, κάτι που το καθιστά ιδανική επιλογή για φυσιολατρικές εξορμήσεις. Αποτελεί σημείο εκκίνησης της αρχαιολογικής διαδρομής προς το Κάστρο Καλύβας (υψ. 627 μ.), κάστρο που χτίστηκε από τον Φίλιππο Β' και προσφέρει πανέμορφες διαδρομές στη φύση. Πολλοί οι λόγοι για να το επισκεφθεί κανείς, όπως για να δει την προσφυγική ιστορία και να ζήσετε την παραδοσιακή ζωή ενός ημιορεινού χωριού που διατηρεί στοιχεία της μικρασιατικής κληρονομιάς. Για να απολαύσετε τις συναρπαστικές φυσιολατρικές διαδρομές προς το Κάστρο Καλύβας και τα γύρω μονοπάτια. Αλλά και για να συμμετάσχει σε τοπικές εκδηλώσεις με μουσική, παραδοσιακό φαγητό (όπως το κεσκέκι) και κοινωνική επανασύνδεση.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ano Ioniko is a semi-mountainous village located in the Municipal Unit of Stavroupoli, within the Municipality of Xanthi, in northern Greece. It lies on the southern slopes of the Western Rhodope mountain range, near the borders with the regions of Drama and Kavala. The village is approximately 38 km west-northwest of Xanthi and 55 km east-northeast of Drama, at an altitude of 232 meters. Before 1930, the village was known as Hussein-Kioi, meaning “the village of Hussein” during the Ottoman period. In 1928, it was renamed to Ionikon following the liberation of Thrace and the administrative reforms that followed. It became a refugee village when people from Smyrna (modern-day İzmir) settled there after the Asia Minor Catastrophe (1922), bringing with them both Pontic and Asia Minor cultural identities. In the 2011 census, Ano Ioniko had around 45 permanent residents. According to more recent accounts, most of the remaining inhabitants are elderly retirees, as many residents left in the years following the COVID-19 pandemic. One of the most cherished local customs is the preparation of “keskeki”, a traditional stew with roots in Asia Minor, which is cooked on the eve of the feast of Prophet Elijah (July 20). The Cultural Association "Iones" organizes events on this occasion, as well as on August 15, although its activities have decreased in recent years. The village is home to three churches: one dedicated to Prophet Elijah, one to Saint George (in Ano Ioniko), and one to the Dormition of the Virgin Mary (in Kato Ioniko). The surrounding area is rich in natural beauty, with plane trees, wildflowers, and lush landscapes, making it ideal for nature lovers and hikers. Ano Ioniko also serves as a starting point for the archaeological trail to Kastro Kalyvas, a hilltop fortress built by Philip II of Macedon, standing at an elevation of 627 meters. The trail offers scenic routes through the forest and panoramic views of the region. There are many reasons to visit: to experience its refugee heritage, its traditional village life, and its Asia Minor legacy; to explore the natural hiking trails and archaeological sites; and to take part in local festivals featuring traditional food (like keskeki), music, and community gatherings.