Η δημιουργία του γεωλογικού τοπίου, αν και έχει κατά καιρούς απασχολήσει πολλούς Έλληνες και ξένους γεωλόγους, δεν έχει ακόμη ξεκάθαρα ερμηνευθεί. Είναι ενδιαφέρον το ότι ούτε η Ελληνική Μυθολογία ούτε οι αρχαίοι Έλληνες αλλά και ούτε ξένος ιστορικός έχει αναφερθεί στον χώρο αυτό.
Η Ιερά Μονή Βαρλαάμ είναι μία από τις έξι ενεργές μονές στα Μετέωρα, στην Ελλάδα. Αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη μονή του συγκροτήματος και βρίσκεται σε έναν επιβλητικό βράχο, προσφέροντας μαγευτική θέα στο γύρω τοπίο. Η μονή ιδρύθηκε τον 16ο αιώνα και πήρε το όνομά της από τον μοναχό Βαρλαάμ, ο οποίος αρχικά εγκαταστάθηκε στην περιοχή ως ασκητής. Η κατασκευή της πραγματοποιήθηκε μεταξύ 1517 και 1541 και περιλαμβάνει εντυπωσιακή αρχιτεκτονική, με κυρίαρχο το καθολικό αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση του Χριστού. Το καθολικό είναι διακοσμημένο με υπέροχες τοιχογραφίες ζωγραφισμένες από σημαντικούς μεταβυζαντινούς καλλιτέχνες, με ζωντανά χρώματα και περίτεχνη λεπτομέρεια. Κατά την οθωμανική περίοδο, η Μονή Βαρλαάμ αποτέλεσε σημαντικό πνευματικό κέντρο και καταφύγιο για τους μοναχούς. Στο εσωτερικό της φυλάσσονται πολύτιμα κειμήλια, εικόνες και χειρόγραφα, πολλά από τα οποία εκτίθενται στο μικρό μουσείο της μονής.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
The Holy Monastery of Varlaam is one of the six active monasteries at Meteora, Greece. It is the second largest monastery in the complex and is located on an imposing rock, offering a stunning view of the surrounding landscape. The monastery was founded in the 16th century and was named after the monk Varlaam, who initially settled in the area as a hermit. Its construction took place between 1517 and 1541 and features impressive architecture, with the main church dedicated to the Transfiguration of Christ. The church is decorated with beautiful frescoes painted by notable post-Byzantine artists, featuring vivid colors and intricate details. During the Ottoman period, Varlaam Monastery served as an important spiritual center and refuge for monks. Inside, valuable relics, icons, and manuscripts are preserved, many of which are exhibited in the monastery’s small museum.
Οι γεωλογικές μεταβολές των αιώνων ανύψωσαν και αποσφήνωσαν το τμήμα αυτό, όταν αποτραβήχτηκαν τα νερά στο Αιγαίο. Έτσι, αργότερα κατά την τριτογενή περίοδο που διαμορφώθηκαν οι αλπικές πτυχώσεις της οροσειράς της Πίνδου, αποκόπηκε αυτός ο κώνος από τη συμπαγή μορφή του, δημιουργώντας επιμέρους μικρότερους, αυτοί που υφίστανται σήμερα, και ανάμεσά τους τη κοιλάδα του Πηνειού ποταμού.
Μέσα σε αυτούς τους βράχους βρίσκεται το Σπήλαιο Θεόπετρας.
Το άγριο και απροσπέλαστο τοπίο αποτέλεσε πρόσφορο χώρο για τους χριστιανούς ασκητές που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή σε χρονολογία που δεν είναι ακριβώς γνωστή.
Πάντων και αργότερα άγνωστοι ιερωμένοι δημιούργησαν τα Μοναστήρια Αγίας Τριάδος, του Αγίου Στεφάνου, της Υπαπαντής, του Ρουσάνου ή Αρσάνου, του Αγίου Γεωργίου του Μανδηλά, του Αγίου Νικολάου του Αναπαυσά, της Παναγίας της Μήκανης, των Αγίων Θεοδώρων, του Αγίου Νικολάου του Μπάντοβα, των Αγίων Αποστόλων, του Αγίου Γρηγορίου, του Αγίου Αντωνίου, του Παντοκράτορα, της Αγίας Μονής, του Προδρόμου, της Μονής Υψηλωτέρας, ή Καλλιγράφων, του Μοδέστου, της Αλύσεως, του Αποστόλου Πέτρου, του Αγίου Δημητρίου, του Καλλιστράτου, του Ταξιαρχών και του Ιωάννου του Μπουνήλα.
Το όνομα Μετέωρα αποδίδεται στον κτήτορα της μονής Μεγάλου Μετεώρου, τον Άγιο Αθανάσιο τον Μετεωρίτη, ο οποίος ονόμασε «Μετέωρο» τον Πλατύ Λίθο στον οποίο ανέβηκε πρώτη φορά το 1344. Γενικά η μοναστική ζωή στα Μετέωρα σημείωσε ύφεση στα χρόνια της παρακμής και της πτώσης της βυζαντινής αυτοκρατορίας και της συνακόλουθης οθωμανικής κατάκτησης της Θεσσαλίας το 1393. Ωστόσο, από τα τέλη του 15ου αιώνα και κυρίως το 16ο αιώνα τα Μετέωρα γνωρίζουν τη μεγαλύτερή τους ακμή, καθώς ιδρύονται νέες μονές, καθολικά και μοναστηριακά κτίσματα, τα οποία κοσμούνται με απαράμιλλης τέχνης αγιογραφίες.
Η Ιερά Μονή Αγίας Βαρβάρας Ρουσάνου είναι μία από τις έξι ενεργές και επισκέψιμες μονές των Μετεώρων, και ξεχωρίζει για την εντυπωσιακή της τοποθεσία και την πλούσια ιστορία της. Χτισμένη σε στενή και χαμηλότερη βραχώδη κορυφή, βρίσκεται ανάμεσα στη Μονή Βαρλαάμ και τη Μονή Αγίου Νικολάου Αναπαυσά. Ολόκληρο το κτίσμα καλύπτει σχεδόν την επιφάνεια του βράχου, δημιουργώντας την αίσθηση ότι "φυτρώνει" μέσα από αυτόν. Ιδρύθηκε πιθανότατα τον 14ο αιώνα ως ασκητήριο και ανακαινίστηκε στα μέσα του 16ου αιώνα (1527–1545) από τους αδελφούς Ιωάσαφ και Μάξιμο από τα Ιωάννινα. Η αφιέρωση στην Αγία Βαρβάρα καθιστά τη μονή ξεχωριστή, ενώ η ονομασία "Ρουσάνου" ίσως προέρχεται από τον πρώτο ασκητή ή πιθανόν από κάποιο Ρώσο μοναχό. Από το 1988 λειτουργεί ως γυναικεία μονή, φιλοξενώντας περίπου 13 μοναχές. Το καθολικό (κεντρικός ναός) είναι αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος, με νάρθηκα και τρούλο σε σταυροειδή αγιορείτικη διάταξη. Οι τοιχογραφίες του 1560, άγνωστου καλλιτέχνη, ανήκουν στην Κρητική Σχολή και εντυπωσιάζουν με τη ζωντάνια και την εκφραστικότητά τους. Το κτίριο έχει τρία επίπεδα: ισόγειο με τον ναό και κελιά, πάνω όροφοι με χώρους υποδοχής, εκθεσιακό χώρο και ξενώνες. Η πρόσβαση γίνεται εύκολα μέσω δύο γεφυρών και σκαλοπατιών, γεγονός που την καθιστά μία από τις πιο προσβάσιμες μονές των Μετεώρων.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
The Holy Monastery of Saint Barbara Roussanou is one of the six active and visitable monasteries of Meteora, known for its stunning location and rich history. Built on a narrow and relatively lower rocky peak, it is situated between the Monasteries of Varlaam and Saint Nicholas Anapausas. The entire structure covers almost the entire surface of the rock, giving the impression that it “grows” out of it. The monastery was likely founded in the 14th century as a hermitage and was renovated in the mid-16th century (1527–1545) by the brothers Joasaph and Maximos from Ioannina. Its dedication to Saint Barbara makes it unique, while the name “Roussanou” possibly derives either from the first hermit who lived there or perhaps from a Russian monk (“Roussanos” in Greek). Since 1988, the monastery functions as a convent, housing around 13 nuns. The katholikon (main church) is dedicated to the Transfiguration of the Saviour, with a narthex and a dome in the traditional Athonite (Mount Athos) cruciform style. The frescoes, painted in 1560 by an unknown artist of the Cretan School, are particularly impressive for their vivid colors and expressive detail. The building is structured on three levels: the ground floor houses the church and monastic cells, while the upper levels include reception areas, an exhibition space, and guest rooms.
Με την πάροδο του χρόνου η μοναστηριακή αυτή πολιτεία άρχισε να ενισχύεται με μοναχούς για να φθάσει στο απόγειο της ακμής της γύρω στο 17ο αιώνα. Όμως, από την εποχή αυτή αρχίζει και η παρακμή με αποτέλεσμα σήμερα να λειτουργούν μόνο τα μοναστήρια της Μεταμόρφωσης, του Βαρλαάμ, του Αγίου Νικολάου του Αναπαυσά, του Ρουσάνου, της Αγίας Τριάδος και του Αγίου Στεφάνου, καθώς και κάποια τμήματα ορισμένων άλλων, ενώ τα υπόλοιπα έχουν εξαφανισθεί.
The Holy Monastery of Agia Triada at Meteora is one of the six active and accessible monasteries in the monastic complex. It is located on one of the steepest and most impressive rocks of Meteora and stands out for its unique architecture and historical significance. The monastery was founded in the 15th century (around 1476) and is dedicated to the Holy Trinity. Traditionally, access was achieved using rope ladders and ropes, highlighting the isolated and ascetic life of the monks. Today, the monastery is accessible via stairs carved into the rock. Agia Triada is renowned for its stunning views of the surrounding area and for the exceptional frescoes and icons that decorate its katholikon (main church). The monastery is an important religious, historical, and cultural monument and is part of the UNESCO World Heritage cultural heritage list.
Τα Μετέωρα, λόγω και της μορφολογίας τους, πρόσφεραν στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας ιδανικό καταφύγιο για το μοναχισμό και διέσωσαν μνημεία του πολιτισμού και έργα της μεταβυζαντινής τέχνης. Στις αρχές του 19ου αιώνα πολλά μοναστήρια λεηλατήθηκαν από το στρατό του Αλή Πασά.
Επισκέψιμες Μονές
Σήμερα έξι μονές είναι επισκέψιμες και συγκεκριμένα:
Η ανδρική μονή του Αγίου Νικολάου του Άσμενος ή Ιερά Μονή του Αναπαυσά
Η Ιερά Μονή Ρουσάνου ή Αρσάνη
Η ανδρική μονή της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, γνωστή και ως «Μεγάλο Μετέωρο», επί του υψηλότερου βράχου.
Η μονή των Αγίων Πάντων ή Ιερά Μονή Βαρλαάμ
Η Ιερά Μονή Αγίας Τριάδος (Μετεώρων)
Η γυναικεία Ιερά Μονή Αγίου Στεφάνου (Μετεώρων).
Visitable Monasteries
Today, six monasteries are open to visitors, specifically:
The male Monastery of Saint Nicholas of Asmenos, also known as the Holy Monastery of Anapafsas
The Holy Monastery of Rousanou or Arsani
The male Monastery of the Transfiguration of the Savior, also known as the "Great Meteoron," located on the highest rock
The Monastery of All Saints, or the Holy Monastery of Varlaam
The Holy Monastery of the Holy Trinity (Meteora) The female Holy Monastery of Saint Stephen (Meteora)
Τα Μετέωρα αποτελούν, μετά το Άγιο ΄Ορος, το μεγαλύτερο και με συνεχή παρουσία από την εποχή της εγκατάστασης των πρώτων ασκητών μέχρι σήμερα μοναστικό σύνολο στον ελλαδικό χώρο. Από τις ιστορικές μαρτυρίες συμπεραίνουμε ότι οι μονές των Μετεώρων ήταν στο σύνολό τους τριάντα. Από τις τριάντα αυτές μονές οι έξι λειτουργούν έως σήμερα και δέχονται πλήθος προσκυνητών. Υπάρχουν όμως και πολλά μικρότερα μοναστήρια εγκαταλελειμμένα. Τα περισσότερα από αυτά είχαν ιδρυθεί στον 14ο αι. Η ονομασία Μετέωρα είναι νεότερη και δεν αναφέρεται από τους αρχαίους συγγραφείς. Το όνομά τους το οφείλουν στον Άγιο Αθανάσιο τον Μετεωρίτη, κτήτορα της μονής της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος (Μεγάλο Μετέωρο), ο οποίος ονόμασε έτσι τον «πλατύ λίθο›, στον οποίο ανέβηκε για πρώτη φορά το 1344. Σύμφωνα με την επικρατούσα άποψη, οι πρώτοι αναχωρητές εγκαταστάθηκαν στην περιοχή το 12 αι. Στα μέσα του 14ου αι. ο μοναχός Νείλος συγκέντρωσε τους μοναχούς που ζούσαν απομονωμένοι σε σπηλιές των βράχων, γύρω από την σκήτη της Δούπιανης οργανώνοντας έτσι τον μοναχισμό στα Μετέωρα. Η κατάκτηση της Θεσσαλίας από τους Οθωμανούς Τούρκους (1393) και η βαθμιαία κατάρρευση και τελική πτώση της βυζαντινής αυτοκρατορίας επέφεραν κατά το 15ο αι. μια κάμψη στη μοναστική ζωή των Μετεώρων. Κατά το τελευταίο τέταρτο του 15ου αι. παρατηρείται μια ανάκαμψη, που σηματοδοτείται από τη ίδρυση της μονής της Αγίας Τριάδας (1475/76) και την τοιχογράφηση του παλαιού καθολικού του Μεγάλου Μετεώρου (1483). Η ακμή των Μετεώρων θα συντελεστεί τον επόμενο αιώνα, κατά τον οποίο ιδρύονται νέα μοναστήρια, ανεγείρονται νέα καθολικά και άλλα μοναστηριακά κτίσματα, τα περισσότερα από τα οποία κοσμούνται με εξαιρετικής τέχνης αγιογραφίες. Κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας στη Θεσσαλία (1393-1881) τα μετεωρίτικα μοναστήρια λειτούργησαν ως τόποι ελπίδας. Στις αρχές του 19ου αι. τα στρατεύματα του Αλή-Πασά, επέφεραν καταστροφές και λεηλασίες σε πολλά από αυτά (Μονή Υπαπαντής, Μονή Αγίου Δημητρίου κ. ά.). Τα έξι επισκέψιμα μοναστήρια των Μετεώρων, είναι σήμερα αναστηλωμένα και με συντηρημένο στο μεγαλύτερο μέρος τους τον τοιχογραφικό τους διάκοσμο. Το 1989 η Unesco ενέγραψε τα Μετέωρα στον κατάλογο των Μνημείων της Παγκόσμιας Κληρονομιάς, ως ένα ιδιαίτερης σημασίας πολιτιστικό και φυσικό αγαθό.
Συντάκτης Λ.Δεριζιώτης, αρχαιολόγος.
Meteora, after Mount Athos, is the largest monastic complex in Greece with continuous presence from the time of the first ascetics until today. From historical records, it is understood that there were originally thirty monasteries in Meteora. Of these thirty, six remain active today and receive many pilgrims. However, there are also many smaller abandoned monasteries, most of which were founded in the 14th century. The name “Meteora” is more recent and is not mentioned by ancient authors. It owes its name to Saint Athanasios the Meteorite, the founder of the Monastery of the Transfiguration of the Savior (Great Meteoron), who named the "wide rock" he first climbed in 1344 as "Meteora." According to the prevailing view, the first hermits settled in the area in the 12th century. By the mid-14th century, the monk Nilus gathered the monks who lived isolated in the rock caves around the Skete of Doupiani, thus organizing monasticism in Meteora. The Ottoman conquest of Thessaly in 1393 and the gradual collapse and final fall of the Byzantine Empire caused a decline in monastic life at Meteora during the 15th century. In the last quarter of the 15th century, a revival was observed, marked by the founding of the Holy Trinity Monastery (1475/76) and the frescoes of the old katholikon of the Great Meteoron (1483). The peak of Meteora’s prominence occurred the following century, during which new monasteries were established and new katholika and other monastic buildings were erected, many adorned with exquisite frescoes. During the Ottoman period in Thessaly (1393-1881), the Meteora monasteries served as places of hope. In the early 19th century, the forces of Ali Pasha caused damage and looting to many monasteries (such as the Monastery of the Presentation, the Monastery of Saint Demetrios, among others). Today, the six visitable monasteries of Meteora have been restored and their fresco decorations largely conserved. In 1989, UNESCO inscribed Meteora on the World Heritage List as a site of exceptional cultural and natural significance.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου